13/12/2016 (Leuven)
24/11/2016 (Gent) (opgelet, gewijzigde datum!)
Tegenover het eiland Elephantine ligt op de westoever van de Nijl een groot verlaten kloostercomplex. Dit klooster, ook bekend als het Simeonsklooster, is gewijd aan Anba Hadra, een vierde-eeuwse kluizenaar die de eerste bisschop van Aswan werd. Volgens de overlevering heeft hij gewoond in een kleine steengroeve die nu verbonden is met de kloosterkerk.
Het is een van de best bewaarde kloosters van Egypte. Het grote complex is helemaal ommuurd. Binnen de muren bevinden zich een kerk, gastenverblijven en werkplaatsen. Het complex wordt gedomineerd door de grote ‘kasr’, een soort woontoren met cellen, een refter en keukens. In verschillende gebouwen zijn wandschilderingen bewaard gebleven maar de meeste schilderingen bevinden zich nu nog in de kerk en vooral in de zogenaamde ‘grot van Anba Hadra’.Waarschijnlijk is het klooster in de 12e-13e eeuw verlaten.
De eerste beschrijvingen van Europese bezoekers die het klooster van Anba Hadra hebben bezocht, dateren uit de 18e eeuw. Ondanks dat de indrukwekkende ruïne vanaf de Nijl te zien is, zijn er relatief weinig beschrijvingen overgeleverd. De vroege reizigers die Aswan bezochten, hadden vaak meer aandacht voor de tempels op Philae of waren op doorreis naar Nubië.
Wie was Anba Hadra? Hoe was dit klooster ingedeeld en hoe heeft het gefunctioneerd? Wat vertellen de wandschilderingen over de geschiedenis? Naast de fysieke overblijfselen is de oude documentatie (plattegronden, tekeningen, foto’s en beschrijvingen) een belangrijke bron van onderzoek. Veel is ondertussen verdwenen.
Dayr Anba Hadra wordt nu gedocumenteerd (architectuur, inscripties, wandschilderingen) en bestudeerd door een team van het Duitse Archeologische Instituut in Cairo (DAI) en de Freie Universität Berlin. Binnen dit project werk ik aan de wandschilderingen en de geschiedenis van de ‘herontdekking’ van het klooster door Europese en Amerikaanse reizigers en geleerden.